Wielu okularników traktuje soczewki kontaktowe jak ósmy cud świata. To idealne rozwiązanie dla osób, które nigdy nie lubiły chodzić w okularach i źle się w nich czuły. Ze względów estetycznych na soczewki kontaktowe decydują się osoby, które mają bardzo wysoką wadę wzroku i niezbyt ładnie wyglądające, grube szkła okularowe. Soczewki wolą nosić osoby, które mają różną wadę wzroku na obu oczach, gdyż w okularach nie czują się komfortowo ze względu na różnicę w wielkości widzianych obrazów. Po soczewki sięgają również sportowcy, by zapewnić sobie pełen zakres ostrego widzenia i wygodę w uprawianiu sportów. Łatwa dostępność, funkcjonalność, wygoda oraz stosunkowo nieduży koszt soczewek kontaktowych sprawia, że coraz więcej osób decyduje się schować okulary do szuflady i rozpocząć swoją przygodę z kontaktami. Należy jednak pamiętać, że każde soczewki kontaktowe powinny zostać odpowiednio dobrane u specjalisty, gdyż samodzielny ich dobór może spowodować szereg działań niepożądanych i uszkodzenie powierzchni oka.
Rodzaje miękkich soczewek kontaktowych
Zacznijmy od podstaw: soczewką kontaktową nazywamy soczewkę, którą zakłada się bezpośrednio na rogówkę oka. Najczęściej służy do korekcji wady wzroku, ale może pełnić także funkcje kosmetyczne (np. jako zmiana koloru tęczówki lub zakrycie zmian zwyrodnieniowych) oraz opatrunkowe (np. po operacjach rogówki w celu przyspieszenia gojenia się ran).
Soczewki kontaktowe można podzielić według rodzaju korygowanej wady na: sferyczne, toryczne i multifokalne, ale również ze względu na termin ich użytkowania na: jednodniowe, dwutygodniowe, miesięczne, kwartalne i roczne. Jeżeli chodzi o materiał z jakiego są zbudowane soczewki, to zdecydowaną większość stanowią soczewki silikonowo-hydrożelowe, które ze względu na lepsze przepuszczanie tlenu niż soczewki hydrożelowe są zdrowsze dla naszego oka.
Dobór odpowiednich soczewek i ich aplikacja
Chcąc rozpocząć swoją przygodę z noszeniem soczewek kontaktowych najlepiej udać się do optometrysty. Specjalista wykona najpierw pełne badanie wzroku, by ustalić jakiej korekcji potrzebujesz, by widzieć świat ostro i wyraźnie. Pamiętaj, że wiele rodzajów wady wzroku można skorygować za pomocą soczewek np.: astygmatyzm, krótkowzroczność, nadwzroczność oraz starczowzroczność – oznacza to, że nawet osoby, które potrzebują dwóch osobnych par okularów (jednej do dali, drugiej do bliży), mogą zostać użytkownikami soczewek kontaktowych.
Podczas wizyty w gabinecie optometrystycznym nauczysz się prawidłowo zakładać i ściągać soczewki, bez wyrządzania krzywdy swoim oczom. Optometrysta sprawdzi w specjalnym biomikroskopie (lampie szczelinowej) czy soczewka jest odpowiednio ułożona na Twojej rogówce. Należy pamiętać, że soczewki kontaktowe mają swoje unikalne parametry, które różnią się od siebie w zależności od marki, rodzaju i zastosowań soczewek. Parametry te to między innymi ich średnica (DIA) oraz promień krzywizny (BC). Ta różnorodność sprawia, że nie każda soczewka będzie pasowała na Twoje oko i dlatego tak ważne jest, aby dobór był przeprowadzany pod czujnym okiem specjalisty.
Powikłania po źle dobranych soczewkach
Za „ciasne” soczewki powodują duży dyskomfort (ból, kłucie i pieczenie oka). Dzieje się tak dlatego, że soczewka ma za małą ruchomość na oku, przez co przepływ filmu łzowego między soczewką, a rogówką jest utrudniony. W efekcie oko nie jest odpowiednio nawilżone i dotlenione, a na rogówce pojawia się obrzęk. Najczęstszym powikłaniem za ciasnych soczewek jest nieodwracalny, patologiczny proces neowaskularyzacji rogówki, polegający na wrastaniu naczyń krwionośnych od rąbka rogówki ku jej centrum. Za „luźne” soczewki z kolei powodują słabą ostrość wzroku, która zmienia się wraz z mruganiem. Taka soczewka ma za dużą ruchomość i „pływa” po oku, przez co raz widzimy ostro, a chwilę później zupełnie niewyraźnie. Za „luźna” soczewka może powodować także poważne podrażnianie i mocne zaczerwienienie powiek, a nawet prowadzić do wielkobrodawkowego zapalenia spojówek.
Noszenie źle dopasowanych soczewek kontaktowych w znacznym stopniu wpływa na film łzowy, powoduje zaburzenie jego składu i zmienia zarówno ilość, jak i jakość jego składników. Destabilizacja poszczególnych warstw budujących łzy może dawać objawy Zespołu Suchego Oka i doprowadzić do nietolerancji soczewek kontaktowych oraz przymusu ich porzucenia.
Podsumowując…
Soczewki kontaktowe to bardzo fajna alternatywa dla okularników. Trzeba jednak pamiętać, że jest to tylko alternatywa, a nie zamiennik dla okularów. Aby bezpiecznie użytkować soczewki i nie zrobić swoim oczom większej krzywdy niż pożytku, należy pamiętać, by stosować się do kilku najważniejszych zasad ich użytkowania:
- dobór soczewek przeprowadź u specjalisty – nigdy samodzielnie nie dobieraj sobie soczewek – możesz wyrządzić swoim oczom nieodwracalne szkody,
- noś soczewki maksymalnie 8-10 godzin w ciągu doby – daj swoim oczom odpocząć,
- NIGDY nie śpij w soczewkach – możesz doprowadzić do niedotlenienia i niedożywienia rogówki,
- NIGDY nie noś soczewek dłużej niż wskazuje ich termin – np. soczewki dwutygodniowe można nosić przez 2 tygodnie i ani dnia dłużej – po tym czasie materiał soczewek zaczyna się rozkładać, jego powierzchnia jest bardziej narażona na rozwój grzybów i bakterii, pogarsza się jakość widzenia oraz komfort ich użytkowania,
- nie eksperymentuj z płynami do soczewek – jeśli specjalista dobrał Ci odpowiedni płyn to zawsze kupuj ten sam, zmiana płynu do soczewek może spowodować reakcje alergiczne, podrażnienia lub dyskomfort,
- NIGDY nie pływaj w soczewkach – ani w morzu, ani w jeziorze, ani w basenie. Materiał soczewek jest idealnym podłożem do rozwoju bakterii znajdujących się w wodzie,
Dbaj o dodatkowe nawilżenie oczu, zwłaszcza jeśli dużo pracujesz przy komputerze – stosuj krople nawilżająco-łagodzące, które można stosować razem z soczewkami.
